Kees Goudzwaard
Vanaf 14 Januari 2023 is bij Collectie de Groen de show “Kees Goudzwaard” te zien.
Het werk van deze schilder zit al zo’n 35 jaar op ons netvlies. Goudzwaard is een schilder pur sang. Door niets en niemand laat hij zich van het pad brengen. Een kunstenaar/schilder die altijd zijn eigen plan heeft getrokken wars van trends en hypes. Sinds jaar en dag wordt hij vertegenwoordigd door Zeno X Gallery uit Antwerpen. Wij zijn trots dat wij met deze show Goudzwaard kunnen laten zien. Met recente schilderijen maar ook met ouder werk.
Kees Goudzwaard Is een bedachtzame maker van composities op linnen. Goudzwaard schuift papier, stukjes papier, restjes en verschillende soorten tape over het oppervlak tot de compositie overeenkomt met wat de schilder in zijn hoofd ziet. Nauwgezet brengt hij die compositie over op het doek. Goudzwaard is, zoals hij zelf zegt, op zoek naar een immateriële kostbaarheid. "De verf vervangt de dunne lagen papier". Dit is geen trompe l'oeil. Er is eerder sprake van een pure vorm van realisme. De concentratie spat bijna van het doek af. Een schilderij van Goudzwaard geeft telkens nieuwe informatie en nieuwe inzichten als je er goed naar kijkt. Los van alle denkbare kunstfilosofische overwegingen over het werk van Goudzwaard, is het voortdurend "doorgaan van het schilderij in je hoofd" bij elke blik een onverklaarbare kwaliteit.
Goudzwaard maakt altijd eerst een model (maquette) voordat hij een schilderij maakt. In dit model bouwt hij langzaam met papier, gekleurde vellen, transparant folie, snippers en plakbanden Hij zoekt, er wordt gezocht, neergelegd, geschoven en herzien. Daarna worden alle laagjes omgezet in verf op het doek. Kees zegt zelf: ‘Ik gebruik het model om een schilderij te maken en het schilderij om het model vast te leggen. In feite maak ik twee keer hetzelfde beeld vanuit een andere intentie. In het eerste proces ben ik op zoek. En in het tweede proces, terwijl ik schilder, ben ik aan het bestendigen wat ik heb gevonden, dan bevestig ik de keuzes die ik in eerste instantie had gemaakt.’
Wij (Collectie DE.GROEN) hebben meerdere werken van Kees in de collectie. Werken uit verschillende periodes. Eén van zijn werken in de collectie is uit het begin van zijn carrière (1990). Een groot rond doek met een “lucht” vol kleine gekleurde stippen. Het is een bijzonder schilderij waarin de potentie van zijn latere werk ligt opgeslagen.
Allebei kennen wij Kees al heel lang. De periode na de academietijd is de belangrijkste kennismaking geweest.
Peter heeft als zeefdrukker samen met Kees in de zeefdrukwerkplaats verschillende werken gerealiseerd. Hij heeft de werkwijze van Kees van zeer nabij meegemaakt.
Marjolein was de initiator van een kunstopdracht van het ziekenhuis Rijnstate, Kees maakte hiervoor een prachtig werk (vergadertafel en een ovaal schilderij). Ook waren Kees en Marjolein enkele jaren verbonden aan een kunstenaarsinitiatief met expositieruimte, waar zij beiden diverse exposities maakten.
In 2017 konden wij het indrukwekkende werk "Panorama" aan onze collectie toevoegen. Het is voor ons een belangrijk werk gebleken. Het is één van de werken waar lang naar gekeken wordt tijdens onze rondleidingen. Het lijkt alsof de concentratie van Kees overgebracht wordt op de manier van kijken van de beschouwer. Een werk dat zich heel langzaam prijsgeeft. Je ziet de kijker zoeken en ontdekken.
Kees zegt: ‘Ik probeer de blik te vertragen. Ik probeer iedereen over te halen om zo lang mogelijk te kijken door zorgvuldig te zijn. Door de structuur van mijn schilderijen eenvoudig en elementair te houden, zijn ze hanteerbaar om er als kijker in te projecteren. Maar ik vind het ook fijn om enkele structuren door elkaar heen te laten lopen. Dan kan je het kijken juist als een spel van lezen in werking stellen. Ruimte en tijd zijn met elkaar verbonden, dus als je bewust bezig bent met het definiëren van ruimte in je werk, dan ben je al snel ook bewust de tijd aan het orkestreren.’
Het maken van solotentoonstellingen is voor ons heel belangrijk. De kunstenaar bepaalt en hoeft niet mee te bewegen met het verhaal van een curator. Het is de ruimte en de vrijheid waarin alleen de kunstenaar en zijn werken betekenis geven. Omdat we Kees al zo lang volgen was het niet de vraag of maar wanneer we de solo met hem gingen maken. Nu is het zover.
Na diverse bezoeken aan elkaar en intensief praten begint het plan zich te ontvouwen. Er komen gloednieuwe schilderijen in samenhang met werken uit eerdere periodes. Naast olieverfschilderijen op doek ook kleinere werken op karton (acryl) en naast dat alles een wandvullend werk van risodrukken. Dit wandvullende werk geeft een schaalvergroting en perspectiefwisseling waar Kees naar op zoek was.
In dit nieuwe jaar nemen we de tijd om samen de tentoonstelling op te bouwen. Om te kijken, te schuiven en te beslissen en opnieuw en opnieuw tot alle werken en het geheel op de juiste plaats terechtkomen.
Bij het citeren van Kees Goudzwaard is gebruik gemaakt van het artikel ‘De toeschouwer moet een beetje medeplichtig worden.’ Op atelierbezoek bij Kees Goudzwaard. Door Tom Van Imschoot & Ritsart Gobyn (Verschenen bij Grafische Cel (ISBN 9789492574213)